Suntex

Wat voor textielproducten ontwerp je om zonne-energie op te wekken in de gebouwde omgeving?

De wereld van zonne-energie is inmiddels dusdanig doorontwikkeld dat zonnecellen steeds kleiner en dunner worden. Dat maakt dat je er steeds meer mee kan. Sinds 2021 werk ik aan SUNTEX, een lichtgewicht en energieopwekkend textiel met zonnecellen erin verweven.

In mijn studio is ontwerper Anna Wetzel de drijvende kracht achter het weven van het doek en we werken nauw samen met Tentech – een ontwerp- en adviesbureau voor lichtgewicht constructies.

Het materiaal is vooral geschikt voor toepassingen in de buitenlucht. Wij gebruiken hiervoor zogenoemde dunne-film zonnecellen. Dat is een superdun materiaal dat je kunt buigen en oprollen. Hierdoor is SUNTEX toepasbaar op verschillende manieren. Je kunt er zowel ruimtelijk mee ontwerpen, denk bijvoorbeeld aan tenten of paviljoens. Maar je kan het ook vlak toepassen, bijvoorbeeld in gevelbekleding, luifels, overkappingen en schaduwstructuren.

Wat is de belangrijkste kwaliteit van jouw product vergeleken met het huidige aanbod?

Om het materiaal te ontwikkelen, is een heel netwerk aan partners nodig. We werken samen met veel experts, universiteiten en bedrijven zoals de TU’s in Eindhoven en Delft, Solliance en TNO. Met al die partners en kennis maken we een product waarmee het voor ontwerpers en architecten mogelijk wordt om met zonne-energie iets te ontwerpen, dat noemen we solar design.

We geven hun een materiaal in handen waar ze blij van worden, en waarmee ze veel meer oppervlaktes energie-opwekkend kunnen maken dan tot nu toe mogelijk was. We kunnen net als bij reguliere stoffen spelen met de draadkleuren. En we kunnen variëren met de dikte en andere eigenschappen van het garen. Zo kunnen we bijvoorbeeld doeken maken die dichter geweven zijn of juist semi-transparant, dus beter inspelen op specifieke wensen uit de markt.

Hiermee brengen we variatie en ontwerpkracht in de huidige markt van zonnepanelen. Die bestaat vooral uit uniforme, zware en stugge panelen, die geschikt zijn om op daken te leggen. Door zonnetechnologie en textiel samen te brengen, kunnen we een materiaal aanbieden dat licht en flexibel is. Daarmee kun je veel creatiever en ruimtelijker werken en meer toepassingen bedenken.

Je biedt dus een oplossing die mooier en breder toepasbaar is dan zonnepanelen. Hoe zit het met de energie die het oplevert?

De meest gestelde vraag aan ons is: hoeveel energie kun je opwekken? Dat was al zo toen ik mijn solar dress ontwierp, en dat is nu nog steeds zo. In de wereld van zonne-energie wordt alleen maar naar functionaliteit en efficiëntie van zonnecellen gekeken. Dat vind ik heel beperkend. Het is een scheve vergelijking, want SUNTEX is veel breder toepasbaar en kun je op plekken gebruiken waar je nu geen zonnepanelen kunt installeren.

Maar om antwoord te geven op de vraag: we maken gebruik van bestaande zonnetechnologie, die ontwikkelen we dus niet zelf. De ‘OPV-zonnecellen’ die we momenteel gebruiken leveren zo'n 50W per m2 op. OPV staat voor organic photovoltaic. Er zit nog heel veel ontwikkeling in OPV, dus de efficiëntie zal de komende jaren blijven stijgen.

Belangrijk daarbij vind ik dus dat je wel een ontzettend efficiënte zonnecel kunt maken, maar als die heel zwaar, stijf en lelijk is, zijn de toepassingsmogelijkheden beperkt. Niemand wordt blij van het huidige aanbod aan donkere, zware zonnepanelen. Als je wilt dat zonne-energie breed geaccepteerd en geïntegreerd wordt, moet je een variëteit aan materialen kunnen aanbieden en het esthetisch aantrekkelijk maken. Je wil uit verschillende kleuren en texturen kunnen kiezen. Pas als het een materiaal is waarmee op brede schaal ontworpen kan worden, kan de energietransitie echt een vanzelfsprekend onderdeel worden van onze manier van leven.

Je zoekt dus partners om SUNTEX op grotere schaal in de publieke ruimte te demonstreren en testen. Wat is je toekomstbeeld en wat heb je nodig om daar te komen?

Wanneer je ontwerpt voor de architectuurwereld en praat over geveldoeken en festivaltenten, dan praat je over grote afmetingen. In de toekomst willen we dus op zo groot mogelijke schaal kunnen werken. We weven SUNTEX momenteel op een weefgetouw met een breedte van 50 centimeter. Onze volgende stap is om te gaan weven op industriële machines met een minimale weefbreedte van 150 centimeter. Hiervoor gaan we samenwerken met een aantal Europese partners, waaronder Deense en Duitse.  

SUNTEX moet bovendien een succesvol bedrijf worden en daar hebben we de juiste mensen voor nodig. Mijn kracht zit in het bedenken, ontwerpen, ontwikkelen en aanjagen van nieuwe ideeën. De meer zakelijke aspecten van het runnen van een bedrijf laat ik liever over aan anderen die daar expert in zijn. Dus ik zoek ondernemende geesten en samenwerkingen om het bedrijf te runnen, de technologie te verbeteren en proposities te ontwikkelen. Dan kan ik me als solar designer richten op het materiaalonderzoek en het verkennen en ontwerpen van toepassingen.

Tot slot, wat is je oproep aan de lezers, welke boodschap wil je dat mensen onthouden?

Met mijn werk wil ik mensen een andere kijk geven op zonne-energie en energiebewustzijn vergroten door tastbare interacties met zonne-energie te ontwerpen. Ik hoop ook te laten zien dat onze relatie met de zon heel rijk is en ons zoveel meer biedt dan energie alleen. Het kan ons samenbrengen, ons verwonderen en ons weer laten voelen dat we deel uitmaken van de natuur, in plaats van onszelf boven de natuur te plaatsen. Die relatie met de zon en met zonne-energie creëert een bepaalde bescheidenheid, voor gebruikers en ook voor de ontwerpers. Dat vind ik een mooie duurzame waarde om vanuit te leven en werken.